Oorzaken alzheimer deel 4: bloedvaten en de bloed-hersenbarrière
Door ons brein lopen allerlei slagaders, aders en kleinere bloedvaten. Maar toch komt er geen druppel bloed in ons hersenweefsel terecht. Dit komt doordat er een netwerk van speciale cellen rond de bloedvaten ligt. Dit heet de bloed-hersenbarrière. Deze barrière helpt onder andere om het eiwit amyloïde af te voeren. Ontdek op deze pagina hoe beschadiging van de bloed-hersenbarrière invloed heeft op het ontstaan van alzheimer.
Ophoping amyloïde
Ophoping van het eiwit amyloïde is een deel van de oorzaak van de ziekte van Alzheimer. Ook gezonde mensen hebben dit eiwit in hun lichaam. Maar bij iemand met de ziekte van Alzheimer stapelt amyloïde zich op in het brein. Dit kan komen doordat er te veel van het eiwit wordt aangemaakt, of doordat het niet goed wordt afgevoerd. De bloed-hersenbarrière helpt om amyloïde vanuit de hersenen naar het bloed te verplaatsen. Als dit niet meer goed werkt ontstaan er ophopingen van amyloïde in het brein.
Amyloïde en de bloedvaten
Voordat amyloïde door de bloed-hersenbarrière kan passeren, brengen speciale ‘dragers’ het eiwit naar de barrière toe. Deze dragers blijven amyloïde aanvoeren. Hierdoor loopt het systeem vast als de bloed-hersenbarrière het eiwit niet meer goed doorlaat. Er ontstaan hierdoor ophopingen van amyloïde in en rondom de bloedvaten. Deze vorm van samenklonteringen wordt ‘cerebral amyloïde angiopathy’ genoemd. Afgekort CAA. Bijna alle mensen met de ziekte van Alzheimer hebben deze ophopingen. CAA is dus een vast onderdeel van de ziekte.
Ophopingen van amyloïde in de bloedvaten zijn erg schadelijk. Hoe meer ophopingen, hoe ernstiger de ziekte. De bloedvaten beginnen te ontsteken. Dat heeft meerdere effecten. Ontstoken bloedvaten activeren onder andere het afweersysteem. Als het afweersysteem op hol slaat, komt er schade aan het weefsel. Daardoor wordt er weer meer amyloïde aangemaakt en de bloed-hersenbarrière verder beschadigd.
Onderzoek naar de bloed-hersenbarrière
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de bloed-hersenbarrière. Dit komt doordat de barrière een grote invloed heeft op het verloop van de ziekte van Alzheimer. Sommige onderzoekers denken dat het gezond houden van de bloedvaten en de bloed-hersenbarrière een kan helpen tegen de ziekte. Misschien worden er in de toekomst medicijnen bedacht die de bloed-hersenbarrière helpen om amyloïde uit de hersenen te pompen. En zo de ziekte van Alzheimer te verminderen of vertragen.
Lees meer:
De oorzaken van Alzheimer:
Deze informatie op deze pagina komt uit een artikel van 2013 van dr. Wesley Jongbloed, uit 2013. Hij was toen onderzoeker aan het VUmc Alzheimercentrum.